چگونه یک مهندس حرفه‌ای شویم؟
چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود یک مهندس از سطح معمولی فراتر رفته و به یک متخصص ممتاز در حرفه خود تبدیل شود؟ بعد از قبولی در آزمون نظام مهندسی چه باید کرد؟ تقویت کدام مهارتها به ما کمک می‌کند که در این حوزه موفق‌ترعمل کنیم؟ پاسخ این پرسش‌ها، تنها در استعداد ذاتی و دانش تئوری خلاصه نمی‌شود و لازم است در کنار این موارد، مهارتهای عملی و توانایی‌های مدیریتی نیز تقویت شوند. ما در موسسه آموزشی روبون بعنوان برگزار کننده کلاس های آمادگی آزمون نظام مهندسی در مطلب امروز قصد داریم این موضوع را بررسی کرده و مسیر تبدیل شدن به یک مهندس حرفه‌ای را با هم مرور کنیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
مهندس حرفه‌ای کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
قبولی در آزمون نظام مهندسی تنها یک قدم از مسیر حرفه‌ای شدن است، برای تبدیل شدن به یک مهندس موفق، باید مهارتهای عملی، دانش به‌روز و توانایی حل مسئله و دیگر مهارت ها را نیز در کنار آن تقویت کنید. یک مهندس حرفه‌ای، فردی است که علاوه بر تسلط بر مفاهیم علمی و فنی رشته‌ی خود، توانایی مدیریت و حل سریع مشکلات را دارد. این شخص نه تنها مباحث مربوط به حوزه‌ی تخصصی خود را عمیقاً یاد گرفته است، بلکه می‌تواند با خلاقیت، ایده‌های جدید خود را با موفقیت پیاده‌سازی کند. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌های یک مهندس حرفه‌ای را بیشتر توضیح می‌دهیم.
| مهارت حل مسئله | قدرت تصمیم‌گیری سریع و منطقی |
| روحیه یادگیری مداوم | اخلاق حرفه‌ای و تعهد کاری |
| مهارتهای ارتباطی و کار تیمی | توانایی مدیریت زمان و منابع |
-
مهارت حل مسئله
از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مهندس حرفه‌ای، داشتن توانایی تفکر تحلیلی و حل مسئله است. این فرد می‌تواند در مواجهه با چالش‌های فنی، راهکارهای خلاقانه‌ای ارائه دهد و با رویکردی سیستماتیک، مشکلات پیچیده را به شکل مرحله به مرحله حل کند.
-
قدرت تصمیم‌گیری سریع و منطقی
در بسیاری از پروژه‌های مهندسی، زمان عامل تعیین‌کننده‌ای است. گاهی پیش می‌آید که مهندس باید در لحظه‌ای کوتاه، تصمیمی حساس و سرنوشت‌ساز بگیرد. به همین دلیل داشتن قدرت تشخیص درست، به‌موقع و منطقی، یکی از معیارهای مهم برای تبدیل شدن به یک مهندس حرفه‌ای است.
-
روحیه یادگیری مداوم
علوم مهندسی همواره در حال پیشرفت و تغییر هستند و هر روز راهکار‌ها و تکنولوژی‌های جدید در این حوزه معرفی می‌شوند. یک مهندس حرفه‌ای، باید دائماً در حال ارتقای مهارتها و به‌روزرسانی دانش فنی خود باشد. و بداند که به‌روزماندن با روش‌ها و ابزارهای جدید، عامل اصلی پیشرفت در این حرفه است.
-
اخلاق حرفه‌ای و تعهد کاری
احترام به اصول اخلاقی، رعایت همه‌ی مباحث مقررات ملی ساختمان و استانداردهای مهندسی و داشتن حس مسئولیت در قبال کارفرما، جامعه و محیط زیست، از ارزش‌هایی است که یک مهندس حرفه‌ای را از دیگران متمایز می‌کند.
-
توانایی مدیریت زمان و منابع
در پروژه‌های مهندسی، بحث محدودیت زمان و منابع همیشه وجود داشته است. یک مهندس حرفه‌ای باید بتواند با برنامه‌ریزی دقیق، از هدر رفتن منابع مالی و انسانی جلوگیری کرده و در موعد مقرر، نتایج قابل قبولی ارائه دهد.
-
مهارتهای ارتباطی و کار تیمی
هیچ کدام از پروژه‌های مهندسی صرفاً با تکیه بر یک فرد انجام نمی‌شوند. به همین دلیل کار گروهی میان مهندسین، پیمانکاران، کارفرماها، مدیران پروژه و حتی نهادهای نظارتی اهمیت زیادی دارد. کسی که به خوبی با سایر اعضای تیم و دیگر ذی‌نفعان ارتباط برقرار کند و نیازهای آن‌ها را درک نماید، و صرفا منافع خود را مد نظر قرار ندهد، می‌تواند کارنامه‌ی بهتری از خود به جا بگذارد.
تقویت مهارتهای فنی و تخصصی مهندسی
برای رسیدن به جایگاه یک مهندس حرفه‌ای، تنها داشتن مدرک دانشگاهی و طی کردن مراحل دریافت پروانه نظام مهندسی کافی نیست. بسیار مهم است که در این مسیر از تجربه‌های عملی نیز غافل نشوید و برخی از مهارتهای خود را تقویت کنید. در ادامه برخی از مهم‌ترین مهارتهای فنی و تخصصی که یادگیری آن‌ها می‌تواند در پیشرفت مسیر حرفه‌ای هر مهندسی مؤثر باشد را توضیح می‌دهیم.
| گزارش نویسی یاد بگیرید | با روش‌های مدیریت پروژه آشنا شوید |
| اطلاعات فنی خود را بالا ببرید | اطلاعات حقوقی خود را افزایش دهید |
| تعامل با کارفرما و پیمان‌کارها را فراموش نکنید | با مکاتبات اداری مثل شهرداری، سازمان نظام مهندسی و … آشنا شوید |
-
گزارش نویسی یاد بگیرید
مهندس‌ها در پروژه‌های مختلف موظف هستند خروجی کار و آنچه انجام داده‌اند را در قالب گزارش‌های جامع و دقیق ارائه دهند. مهارت گزارش نویسی شامل مستندسازی مراحل انجام کار، ارزیابی نتایج، شفاف‌سازی چالش‌ها و ارائه راهکارهای پیشنهادی است. یک گزارش حرفه‌ای، باید از ساختاری منظم برخوردار باشد و از نظر نگارشی و فنی، شفافیت کاملی داشته باشد تا تمامی مخاطبان آن، از مدیر پروژه و کارفرما گرفته تا اعضای تیم، به درکی مشترک از وضعیت پروژه برسند. همچنین نباید فراموش کرد که در گزارش نویسی، رعایت استانداردهای مربوط به رشته مهندسی و استفاده از اصطلاحات تخصصی در جایگاه درست خود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
-
اطلاعات فنی خود را بالا ببرید
پیشرفت در صنعت و پروژه‌های مختلف، نیازمند آگاهی مستمر از جدیدترین استانداردها، تکنولوژی‌ها، نرم‌افزارهای تخصصی و دستاوردهای علمی است. برای افزایش اطلاعات فنی، می‌توانید در سمینارها و کنفرانس‌های مرتبط شرکت کنید، مقالات و کتاب‌های جدید حوزه تخصصی خود را بخوانید و در دوره‌های آموزشی حضور یابید. همچنین، عضویت در انجمن‌های علمی و تخصصی یا گروه‌های آنلاین مرتبط، به شما کمک می‌کند تا با دیگر متخصصان و همکاران در ارتباط باشید و از تجربیات ارزشمند آن‌ها بهره بگیرید. این موضوع مخصوصا در شروع کار مهندسی پس از قبولی در آزمون نظام مهندسی می‌تواند روند پیشرفت شما را سریع‌تر کند.
-
با روش‌های مدیریت پروژه آشنا شوید
فرقی نمی‌کند که در چه حوزه‌ای نمره قبولی را کسب کرده‌اید. شما چه یک مهندس برق باشید یا مهندس عمران و معماری، در نهایت با مدیریت و برنامه‌ریزی پروژه‌ها سر و کار خواهید داشت. به همین خاطر آشنایی با اصول مدیریت پروژه از جمله مدیریت زمان، مدیریت ریسک، برآورد هزینه و منابع، کنترل کیفیت و … شما را قادر می‌سازد تا فرآیندهای کاری خود را سازماندهی کنید و به صورت مؤثرتر عمل کنید. همچنین تسلط بر نرم‌افزارهای مرتبط با برنامه‌ریزی و کنترل پروژه در ارتقای جایگاه حرفه‌ای شما مؤثر خواهد بود.
-
اطلاعات حقوقی خود را افزایش دهید
بسیاری از پروژه‌های مهندسی شامل قراردادهای مختلف میان کارفرما، پیمانکاران، وکلا و سایر ذی‌نفعان می‌شوند. بنابراین داشتن دانش حداقلی در مسائل حقوقی مربوط به قراردادها و الزامات قانونی، اهمیت زیادی دارد. شما با مطالعه‌ی قوانین مرتبط و آشنایی با نحوه تنظیم قراردادها، می‌توانید از مشکلات قانونی آینده جلوگیری کنید و در مذاکرات و مکاتبات رسمی، با اعتمادبه‌نفس بیشتری عمل کنید.
-
تعامل با کارفرما و پیمان‌کارها را فراموش نکنید
موفقیت یک پروژه مهندسی، تا حد زیادی به تعامل سازنده میان کارفرما و پیمانکاران بستگی دارد. اگر شما بتوانید نیازهای کارفرما را به‌درستی درک کنید، انتظارات او را به‌وضوح شناسایی کنید و در زمان مناسب، دغدغه‌ها و پیشنهادهای خود را با او در میان بگذارید، بسیاری از مشکلات رایج در پروژه کاهش خواهد یافت. از سوی دیگر، برقراری ارتباط مؤثر با پیمان‌کارها نیز اهمیت دارد. زیرا پیمانکاران مجری طرح‌های مهندسی هستند و اجرای درست و به‌موقع دستورات شما، بستگی به ارتباط حرفه‌ای و متقابل دو طرف دارد.
-
با مکاتبات اداری مثل شهرداری، سازمان نظام مهندسی و … آشنا شوید
تقریباً هیچ پروژه مهندسی بزرگی بدون طی مراحل اداری و اخذ مجوزهای لازم به انجام نمی‌رسد. از شهرداری گرفته تا سازمان نظام مهندسی و سایر ارگان‌های نظارتی، هر یک ضوابط و دستورالعمل‌های مخصوص خود را دارند و برای دریافت تأییدیه‌های قانونی، باید مسیر اداری مشخصی طی شود. آشنایی با نحوه تکمیل فرم‌ها، مدارک مورد نیاز، دستورالعمل‌های اجرایی و قوانین حاکم بر پروژه، نه تنها روند کار را تسهیل می‌کند، بلکه از بروز تأخیرهای ناخواسته و هزینه‌های اضافی جلوگیری خواهد کرد. در کنار آن، توانایی تنظیم نامه‌ها و درخواست‌های رسمی، می‌تواند سرعت دریافت پاسخ از نهادهای ذی‌ربط را نیز افزایش دهد.
جمع‌بندی
برای تبدیل شدن به یک مهندس حرفه‌ای، باید همواره به‌روز باشید و مهارتهای خود را در حوزه‌های مختلف تقویت کنید. از تسلط بر اصول فنی گرفته تا ایجاد تعامل سازنده با کارفرما و پیمانکاران، همگی در موفقیت نهایی شما مؤثرند. پس اگر در آغاز راه هستید، بهتر است در کنار بالا بردن سطح دانش و مهارت‌هایتان، شبکه‌سازی و تبادل تجربه با متخصصان حوزه کاری خود را نیز جدی بگیرید.
امیدواریم این مطلب روبون به شما کمک کند تا درک بهتری از حرفه‌ی مهندسی پیدا کنید و بتوانید پله‌های موفقیت را سریع‌تر پشت سر بگذارید.
